در صحبت بزرگان/حافظ
ساقي حديث سر و گل و لاله ميرود
وين بحث با ثلاله ي غساله ميرود
مي ده كه نو عروس چمن حد حسن يافت
كار اين زمان ز صنعت دلاله ميرود
شكر شكن شوند همه طوطيان هند
زين قند پارسي كه به بنگاله ميرود
طي مكان ببين و زمان در سلوك شعر
كاين طفل يكشبه ره صد ساله ميرود
آن چشم جادوانه ي عابد فريب بين
كش كاروان سحر ز دنباله ميرود
خوي كرده ميخرامد و بر عارض سمن
از شرم روي او عرق ژاله ميرود
از ره مرو بعشوه ي دنيا كه اين عجوز
مكاره مي نشيند و محتاله ميرود
چون سامري مباش كه زر داد و از خري
موسي نهاد و از پي گوساله ميرود
باد بهار ميوزد از گلستان شاه
وز ژاله باده در قدح لاله ميرود
حافظ ز شوق مجلس سلطان غياث دين
غافل مشو كه كار تو از ناله ميرود
شکفته شد گل حمرا و گشت بلبل مست
صلای سرخوشی ای صوفیان باده پرست
اساس توبه که در محکمی چو سنگ نمود
ببین که جام زجاجی چه طرفه اش بشکست
بیار باده که در بارگاه استغنا
چه پاسبان و چه سلطان چه هوشیار و چه مست
از این رباط دو در چون ضرورتست رحیل
رواق و طاق معیشت، چه سربلند و چه پست
مقام عیش میسر نمی شود بی رنج
بلی بحکم بلی بسته اند عهد الست
به هست و نیست مرنجان ضمیر و، خوش میباش
که نیستی است سر انجام هر کمال که هست
شکوه آصفی و اسب باد و منطق طیر
بباد رفت و ازو خواجه هیچ طرف نبست
ببال و پر مرو از ره، که تیر پرتابی
هوا گرفت زمانی ولی بخاک نشست
زبان کلک تو حافظ چه شکر آن گوید
که تحفه ی سخنت میبرند دست بدست
کنون که میدمد از بوستان نسیم بهشت
من و شراب فرح بخش و یار حور سرشت
چمن حکایت اردیبهشت میگوید
نه عاقلست که نسیه خرید و نقد بهشت
بمی عمارت دل کن که این جهان خراب
بر آن سراست که از خاک ما بسازد خشت
گدا چرا نزند لاف سلطنت امروز
که خیمه سایه ی ابر است و بزمگه لب کشت
وفا مجوی زدشمن ، که پرتوی ندهد
چو شمع صومعه افروزی از چراغ کنشت
مکن بنامه سیاهی ملامت من مست
که آگهست که تقدیر بر سرش چه نوشت ؟
قدم دریغ مدار از جنازه ی حافظ
که گرچه غرق گناهست میرود به بهشت
دو یار زیرک و از باده کهن دو منی
فراغتی و کتابی و گوشه ی چمنی
من این مقام بدنیا و آخرت ندهم
اگرچه در پی ام افتند خلق انجمنی
بیا که رونق این کارخانه کم نشود
به زهد همچو تویی یا به فسق همچو منی
هر آنکه کنج قناعت به گنج دنیا داد
فروخت یوسف مصری بکمترین ثمنی
ببین در آینه ی جام نقش بندی غیب
که کس به یاد ندارد چنین عجب زمنی
زتند باد حوادث نمی توان دیدن
درین چمن که گلی بوده است یا سمنی
ازین سموم که بر طرف بوستان بگذشت
عجب که بوی گلی هست و رنگ نسترنی
نگار خویش به دست کسان همی بینم
چنین شناخت فلک حق خدمت چو منی
به صبر کوش تو ایدل که حق رها نکند
چنین عزیز نگینی بدست اهرمنی
مزاج دهر تبه شد درین بلا حافظ
کجاست فکر حکیمی و رای برهمنی ؟
صوفی بیا که شد قدح لاله پر زمی
طامات تا بچند و خرافات تا به کی
بگذر زکبر و ناز، که دیدست روزگار
چین قبای قیصر و طرف کلاه کی
هشیار شو که مرغ چمن مست گشت هان
بیدار شو که خواب عدم در پی است، هی
مسند بباغ بر که بخدمت چو بندگان
استاده است سرو و کمر بسته است نی
بشنو که مطربان چمن راست کرده اند
آهنگ چنگ و بربط و طنبور و نای و نی
در ده بیاد حاتم طی جام یک منی
تا نامه ی سیاه بخیلان کنیم طی
زان می که داد حسن و لطافت بارغوان
بیرون فکند لطف مزاج از رخش بخوی
باد صبا زعهد صبی یاد میدهد
جان دارویی که غم ببرد در ده ای صبی
خوش نازکانه می چمی ای شاخ نوبهار
کآشفتگی مبادت از آشوب باد دی
بر مهر چرخ و شیوه ی او اعتماد نیست
ای وای بر کسی که شد ایمن زمکر وی
حشمت مبین و سلطنت گل ، که بسپرد
فراش باد هر ورقش را بزیر پی
فردا شراب کوثر و حور از برای ماست
وامروز نیز ساقی مهروی و جام می
حافظ حدیث سحر فریب خوشت رسید
تا حد مصر و چین و به اطراف روم و ری
عارف از پرتو مي رازنهاني دانست
گوهر هركس ازين لعل تواني دانست
شرح مجموعه گل ، مرغ سحر داند و بس
كه نه هر كو ورقي خواند معاني دانست
عرضه كردم دو جهان بر دل كار افتاده
بجز از عشق تو باقي ، همه فاني دانست
آن شد اكنون كه ز افسوس عوام انديشم
محتسب نيز درين عيش نهاني دانست
دلبر آسايش ما مصلحت وقت نديد
ورنه از جانب ما دل نگراني دانست
سنگ و گل را كند از يمن نظر، لعل و عقيق
هر كه قدر نفس باد يماني دانست
ايكه از دفتر عقل آيت عشق آموزي
ترسم اين نكته بتحقيق ، نداني دانست
مي بياور كه ننازد بگل باغ جهان
هر كه غارتگري باد خزاني دانست
حافظ اين گوهر منظوم كه از طبع انگيخت
اثر تربيت آصف ثاني دانست
كس نيست كه افتاده ي آن زلف دو تا نيست
در رهگذري نيست كه دامي زبلا نيست
چون چشم تو دل ميبرد از گوشه نشينان
دنبال تو بودن گنه از جانب ما نيست
روي تو مگر آيينه لطف الهيست
حقا كه چنين است و درين روي و ريا نيست
نرگس طلبد شيوه ي چشم تو، زهي چشم
مسكين خبرش از سرو در ديده حيا نيست
از بهر خدا زلف مياراي كه مارا
شب نيست كه صد عربده با باد صبا نيست
باز آي كه بي روي تو اي شمع دلفروز
در بزم حريفان اثر نور و ضيا نيست
تيمار غريبان سبب ذكر جميل است
جانا مگر اين قاعده در شهر شما نيست
دي ميشد و گفتم صنما عهد بجاي آر
گفتا غلطي خواجه درين عهد و و فا نيست
گر پير مغان مرشد ما شد چه تفاوت
در هيچ سري نيست كه سري زخدا نيست
عاشق چه كند گر نخورد تير ملامت
با هيچ دلاور سپر تير قضا نيست
در صومعه ي زاهد و در خلوت صوفي
جز گوشه ي ابروي تو محراب دعا نيست
اي چنگ فرو برده بخون دل حافظ
فكرت مگر از غيرت قرآن و خدا نيست
صوفي نهاد دام و سر حقه باز كرد
بنياد مكر با فلك حقه باز كرد
بازي چرخ بشكندش بيضه در كلاه
زيرا كه عرض شعبده با اهل راز كرد
ساقي بيا كه شاهد رعناي صوفيان
ديگر بجلوه آمد و آغاز ناز كرد
اين مطرب از كجاست كهساز عراق ساخت
و آهنگ بازگشت براه حجاز كرد
اي دل بيا كه ما به پناه خدا رويم
زآنچ آستين كوته و دست دراز كرد
صنعت مكن كه هر كه محبت نه راست باخت
عشقش بروي دل در معني فراز كرد
اي كبك خوشخرام كه خوش ميروي بناز
غره مشو ، كه گربه ي عابد نماز كرد
فردا كه پيشگاه حقيقت شود پديد
شرمنده رهروي كه عمل بر مجاز كرد
حافظ مكن ملامت رندان، كه در ازل
ما را خدا ز زهد ريا بي نياز كرد
صلاح کار کجا و من خراب کجا
ببین تفاوت ره از کجاست تا بکجا
چه نسبت است برندی صلاح و تقوی را
سماع وعظ کجا، نغمه رباب کجا
دلم ز صومعه بگرفت و خرقه سالوس
کجاست دیر مغان و شراب ناب کجا
بشد که یاد خوشش باد روزگار وصال
خود آن کرشمه کجا رفت و آن عتاب کجا
ز روی دوست دل دشمنان چه دریابد
چراغ مرده کجا، شمع آفتاب کجا
مبین به سیب زنخدان که چاه در راهست
کجا همیروی ایدل بدین شتاب کجا
چو کحل بینش ما خاک آستان شماست
کجا رویم بفرما از این جناب کجا
قرار و خواب ز حافظ طمع مدار ای دوست
قرار چیست صبوری کدام و خواب کجا
رونق عهد شبابست دگر بستان را
ميرسد مژده گل بلبل خوش الحان را
اي صبا گربجوانان چمن بازرسي
خدمت ما برسان، سرو و گل و ريحان را
گر چنين جلوه كند مغبچه ي باده فروش
خاكروب در ميخانه كنم مژگان را
ايكه بر مه كشي از عنبر سارا چوگان
مضطرب حال مگردان من سرگردان را
ترسم آن قوم كه بر درد كشان ميخندند
در سر كار خرابات ، كنند ايمان را
يار مردان خدا باش كه در كشتي نوح
هست خاكي كه بآبي نخرد طوفان را
برو از خانه گردون بدر و نان مطلب
كاين سيه كاسه در آخر بكشد مهمان را
نشوي واقف يك نكته زاسرار وجود
تا نه سرگشته شوي دايره ي امكان را
هركه را خوابگه آخر زدومشتي خاكست
گوچه حاجت كه به افلاك كشي ايوان را
ماه كنعاني من ، مسند مصر آن تو شد
وقت آنست كه بدرود كني زندان را
در سر زلف ندانم كه چه سودا داري
كه بهم برزده يي گيسوي مشك افشان را
حافظا مي خور و رندي كن و خوش باش ولي
دام تزوير مكن چون دگران قرآن را
