آن فروغ اینک
در مرکز حیات من رقص می کند
و پرده های عشقم را به اهتزاز می آورد
آسمان از این نور گشاده می شود
و باد از شهود آن آشفته و بیقرار می گردد
و خنده بر بسیط زمین می گذرد
پروانه ها بادبانهای خود را
بر دریای نور می افرازند و
گلهای سمن و یاسمن
بر تاج امواج می نشینند
آن نور بر ابرها می شکند
و به طلای مذاب بدل می شود
و به هر گوشه بی دریغ
دُر و گوهر می افشاند
شادی از برگ به برگ انتشار می یابد
و سرخوشی و سرمستی درون و بیرون
همه جا را پر می کند
رودخانه آسمان بر ساحلش می شورد
و سیل خروشان شادی همه جا را
(چون موج و طوفان) در خود غرق می کند.
رابیندرانات تاگور
□ در دهن از خنده که راهی نبود
طاقت را، طاقت آهی نبود
کار من از طاقت من درگذشت
کاب حیاتم ز دهن درگذشت
نظامی
□ عیشم مدام است از لعل دلخواه
کارم به کام است، الحمدلله
حافظ
□ دیدار شد میسر و بوس و کنار هم
از بخت شکر دارم و از روزگار هم
چون کائنات جمله به بوی تو زنده اند
ای افتاب سایه ز ما بر مدار هم
حافظ
□ نور حقیقت ذات بسیاری
از ماهیات را تشکیل می دهد
ماهیاتی به ظاهر متفاوت
اما در جوهر ذات یکسان:
دانش از مقوله نور است
و از همین روی نادان را نابینا می شمارند.
□ جان و زندگی از مقوله نورند
و از مقوله دانشند
و تن مرده و جان نادان یکی است
"مستی" از مقوله نور است
می نوشند تا روشن شوند
"شادی" از جنس نور است
شب ظلمت چراغ شادی از خاطر برافروزیم.
□ زیبایی از ماهیت نور است
ای فروغ حسن ماه از روی رخشان شما
ایمان جلوه ای دیگر از نور است
و ادیان و آیین ها مردم را از تاریکی به روشنایی دعوت می کنند.
□ "عشق" از مقوله نور است
گر نور عشق حق به دل و جانت اوفتد
بالله کز آفتاب فلک خوبتر شوی
حافظ
□ عقل نیز از مقوله نور است
که ابن سینا مراتب عقل را
از عقل بالقوه تا عقل فعال
با آیت نور در قرآن قرین کرده
و مراتب نورانیت آن را
با تمثیلات قرآنی از مشکوة
تا نور علی نور شرح کرده است.
شعر از رابیندرانات تاگور
ترجمه و توضیح: حسین الهی قمشه ای
نقاشی: فریدون رسولی
www.drelahighomshei.com

شکیبایی و پایداری کمندی است
که هر شکاری را به دام می کشد
آن کس که خدای را دارد
دیگر به هیچ چیز نیاز نخواهد داشت
و خدا به تنهایی او را کافی است
(ترجمه از نیایش های ترزای قدیس آویلی)
"St. Teresa’s Bookmark"
Let nothing disturb thee,
Nothing affright thee;
All things are passing;
God never changeth;
Patient endurance
Attaineth to all things;
Who God possesseth
In nothing is wanting;
Alone God sufficeth.
Teresa of Avila
English translation by Henry W. Longfellow
□ در قرآن مکرر اشاره شده است که اگر بندگان بر پروردگارشان توکل کنند او آنها را کفایت می کند. از جمله در پایان سوره توبه آیه ۱۲۹ می فرماید:
فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ عَلَيْهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظيمِ
پس ای رسول ما، هر گاه مردمان از تو روی گرداندند، بگو خداوند مرا بسنده است، من بر او توکل کرده ام، که پروردگار عرش بزرگ (و فرمانروای کائنات) اوست.
□گلعذاری ز گلستان جهان ما را بس
زین چمن سایه آن سرو روان ما را بس
حافظ
□ هرچه گفتیم جز حکایت دوست
در همه عمر از آن پشیمانیم
سعدی
برگرفته از کتاب "کیمیا۴"
شعر از ترزای قدیس
ترجمه انگلیسی: هنری لانگ فلو
ترجمه فارسی و توضیح: حسین الهی قمشه ای
ناشر: انتشارات روزنه
تصویر از Francois Gérard

زیرا عامۀ خلق دین و عقل و علم و زهد و تقوی را در خدمت نفس آورده و فرعون درونی خود را در حجاب این صورت‌ها پنهان کرده‌اند و به تعبیر دیگر "دین ایشان حجاب کفر ایشان است".
چنانکه سعدی فرمود:
زهد پیدا کفر پنهان بود چندین روزگار
خرقه از سر برگرفتم این همه تزویر را
و شیخ محمود شبستری در آن سحرگاه
با گوهر ذات خود دیدار کرد، آن گوهر به او گفت:
ببین تا علم و زهد و کبر و پنداشت
تو را ای نارسیده از که واداشت
چو کردم در رخ خوبش نگاهی
برآمد از میان جانم آهی
و این حال همه غافلان است که روزی با حقیقت الهی ذات خود دیدار خواهند کرد
و از روی خودِ نفسانی و شیطان صفت خویش شرمنده خواهند بود که ما چنین یوسفی هستیم
چگونه نقش ضحاک ماردوش را بازی می‌کنیم.
برگرفته از پیشگفتار کتاب "در صحبت حافظ"
به قلم حسین الهی قمشه ای
ناشر: انتشارات سخن
تصویر از Fra Angelico
□ نقشِ تصویر می‌تواند ظهور همین فرشته درون باشد

من بر تو توکل دارم
خداوند تو را از هر دام خطرناک و بیماری کشنده خواهد رهانید
او تو را در زیر بالهای خود خواهد گرفت و از تو مراقب خواهد کرد
وعده‌های امین او برای تو چون سلاح و سپر می‌باشد
از بلاهای شب نخواهی ترسید و از حملات ناگهانی روز بیم نخواهی داشت
وبایی که در تاریکی می‌خزد تو را نخواهد ترساند
و طاعونی که در روز کشتار می‌کند تو را نخواهد هراساند
اگر هزار نفر در کنار تو بیفتند و ده هزار نفر اطراف تو جان سپارند
به تو آسیبی نخواهد رسید
تنها با چشمان خود خواهی نگریست
و مجازات گناهکاران را خواهی دید
هیچ بدی دامنگیر تو نخواهد شد
و بلایی بر خانه تو سایه نخواهد افکند
زیرا تو به خداوند پناه برده‌ای
و زیر سایه خدای قادر و متعال بسر می‌بری
او به فرشتگان خود دستور می‌دهد
تا به هر راهی که بروی
از تو حمایت و محافظت کنند
آنها تو را روی دست خود خواهند گرفت
تا پایت به سنگ نخورد
شیر درنده و مار سمّی را زیر پا له خواهی کرد
و آسیبی به تو نخواهد رسید
خداوند می‌فرماید
آنانی را که مرا دوست می‌دارند نجات خواهم داد
و کسانی را که مرا می‌شناسند محافظت خواهم کرد
وقتی دعا کنند دعایشان را مستجاب خواهم ساخت
و چون در زحمت بیفتند به کمک ایشان خواهم شتافت
آنان را خواهم رهانید و سرافراز خواهم ساخت
به آنها عمر دراز خواهم بخشید و نجاتشان خواهم داد.
مزمور ۹۱ از کتاب مقدس، ترجمه تفسیری
□ حضرت داوود بنا بر مکتوبات مقدسه یهودیان و مسیحیان و به تصریح قرآن کریم پدر حضرت سلیمان است
داوود به روایت قرآن پیام آور سرود و آواز بوده‌است
چنانکه در آیه ۱۰ سوره سبا فرموده است:
گفتیم که ای کوه‌ها و ای سنگها (و ای سخت تر از سنگها)
با داوود همصدا شوید
مولانا در داستان پیر چنگی (دفتر اول مثنوی) در معرفی پیر چنگی و مقام بلند او در موسیقی گفته است:
همچو داوود از خوشی نغمه‌ها 
جان پراندی سوی بستان خدا
و این شگفت‌ترین و متعالی‌ترین وصفی است که به موسیقی نسبت داده شده است 
و سخن این است که موسیقی متعالی می‌تواند
از شدت شوری که در شنونده نسبت به جهان برین بر می‌انگیزد، جان‌ها را از جهان فانی به جهان باقی پرواز دهد.
در کتاب مقدس مسیحیان در بخش عهد عتیق مجموعه مشتمل بر ۱۵۰ سرود یا غزلواره که آنها را مزمور یا زبور می‌خوانند، آمده است.
و آنها همان نیایش‌های حضرت داوود است که
در ادب پارسی نیز همه جا با تحسین و تلمیحات شیرین از آن یاد شده است.
□ آتشی از سوز عشق در دل داوود بود
تا به فلک می‌رسید بانگ "مزامیر" او
سعدی
□ لُباب قصه بمانده است و گفت ممکن نی
نگر به دانش داوود و کوتهی زبور
مولانا
□ ای دل بیا که به پناه خدا رویم 
زان آنچ آستین کوته و دست دراز کرد
حافظ
آستین کوتاه و دست دراز اشاره به تظاهر به زهد و پرهیز و تجاوز به حقوق مردمان است.
گزینش و توضیحات: حسین الهی قمشه ای
www.drelahighomshei.com

معرّفان در رفتند و به حُکمِ اشارت شیخ آواز دادند که هیچ کس بن هیچ‌کس را راه دهید، همه بزرگان سر برآوردند. شیخ را دیدند که می آمد. همه را وقت خوش گشت و بگریستند.
محمد بن منوّر، اسرار التوحید
برگرفته از کتاب "متون عرفانی به زبان فارسی"
اثر حسین الهی قمشه ای
ناشر: انتشارات سمت
مینیاتور اثر Abdulcelil Levni

قولی که در عراق است درمان این فراق است
بی قولْ دلبری تو، آخر بگو کجایی
مولانا
گوشه ها و الحانِ هزار‌گونهٔ موسیقی در جهان همه پرده‌های فراقند الّا آنکه در عین فراق خبر از وجود عالم زیبایی می‌دهند
و دل‌ها را گرم می‌کنند و بدین سان به گفتهٔ مولانا هم زهرند و هم تریاق، می‌گریانند از خیال فراق و می خندانند از امید وصال:
همچو نی زهری و تریاقی که دید
همچو نی دمساز و مشتاقی که دید
مثنوی
برگرفته از کتاب "در صحبت حافظ"
به قلم حسین الهی قمشه ای
ناشر: انتشارات سخن
مینیاتور قدیمی

امیرخسرو
□ در جهان امروز که به همت فرشتگان فناوری امکان دسترسی به فرهیختگان یگانه جهان از طریق مصاحبه و سخنرانی و یا کتابها و مقالات ایشان بر همگان میسر شده است،
می‌توان این نصیحت را چراغ راه کرد و به جای سرگردانی و پریشانی به جمعیت صاحبدلان و دانشوران جهان پیوست که همه بالاتفاق مردمان را به اصول جاویدان خرد فرا می‌خوانند.
□ جاویدان خرد یا حکمت خالده جان اندیشه های عرفانی جهان است و می‌توان آن را مخرج مشترک همه مکاتب الهی شمرد و تصوف اسلامی،
و در معنای گسترده تر، عرفان اسلامی نیز که به کمال بهره‌مندی از دین و حکمت و اخلاق دعوت می‌کند،
بر مبنای همین مخرج مشترک استوار است. در قرآن نیز آیت زیر را می‌توان کوتاه‌ترین بیان جامع این حکمت خالده دانست که خداوند می‌فرماید:
هر مسلمان و یهود و ترسا و ستاره پرست
که از روی حقیقت به خدا و روز قیامت ایمان آورد
و کارهای نیکو و پسندیده کند
البته از خدا پاداش نیک خواهد یافت
و هیچگاه (در دنیا و عقبی) بیمناک و اندوهگین نخواهد بود.(بقره: ۶۲)
مضمون این آیه چند بار در قرآن تکرار شده و بنا به حدیثی پیامبر اکرم (ص) فرموده است: اگر همین یک آیه بر من نازل شده بود برای هدایت خلق کفایت می‌کرد.
□ با غول مرو، مجهول مرو
زنهار سفر با قافله کن
مولانا
□ برای آشنایی بیشتر با جاویدان خرد در دنیای امروز می توان به کتاب The Perennial Philosophy
اثر Aldous Huxley مراجعه کرد.
برگرفته از پیشگفتار "متون عرفانی به زبان فارسی"
اثر حسین الهی قمشه ای
ناشر: انتشارات سمت